Inwestycje budowlane w produkcji zwierzęcej

Inwestycje budowlane należą do najbardziej kosztownych przedsięwzięć w produkcji zwierzęcej. Interesem rolnika jest zatem wybór takiego projektu konstrukcyjnego, technicznego i technologicznego, który da możliwość uzyskania poprawnych warunków utrzymania zwierząt i jednocześnie uwzględni wszystkie wymogi formalno-prawne.

Trafność decyzji jest jeszcze o tyle utrudniona, że nowy budynek inwentarski, adaptacje oraz modernizacje starych obiektów wykonuje się z perspektywą kilkudziesięcioletnią. Trzeba więc planować na kilka lat do przodu. Wymagania techniczne i technologiczne budynków inwentarskich obejmują: system utrzymania zwierząt, system żywienia, transportu i zadawania paszy oraz system usuwania odchodów.

Parametry techniczne i technologiczne chlewni
O wyborze technologii produkcji świń rolnik decyduje na podstawie wielu czynników. Najważniejsze z nich to posiadany areał ziemi i jakość gleb, istniejące lub planowane do budowy czy modernizacji budynki inwentarskie, stopień mechanizacji prac w uzależnieniu od skali produkcji, wymagania bytowe zwierząt. Jednym z poważniejszych problemów przy chowie trzody jest usuwanie odchodów.

W zależności od zastosowanej technologii dzielimy je na dwie podstawowe:
• ściółkowe (podłogi betonowe ściołowane słomą, posadzki samoczyszczące się, o dużym, 8-10% kącie nachylenia, głębokie ściółki)
• bez ściółkowe (podłogi szczelinowe lub częściowo szczelinowe). W przypadku utrzymania trzody bez ściółki wymagana jest odpowiednia szerokość otworów i beleczek w podłodze.

Pomieszczenia i wielkość powierzchni w kojcach dla trzody
Trzoda chlewna jest hodowana w: pomieszczeniach dla macior (sektor krycia, odchowu loch w ciąży i porodowy), warchlakarniach i tuczarniach. Są one dostosowane do wymagań poszczególnych grup zwierząt i powinny zapewniać minimum przestrzeni życiowej dla danych grup zwierząt. Jednocześnie należy pamiętać o lepszym rozwoju świń w grupach jednowiekowych czy jednakowej płci. I tak zaleca się obecnie trzymanie loch i loszek w grupach od 4-tego tygodnia ciąży do 7-go dnia przed spodziewanym porodem. W tuczu zaleca się utrzymanie grup od 12 do 24, lub od 35 do 80 osobników w grupie w celu wyeliminowania walk hierarchicznych między sobą.

Warunki mikroklimatyczne w budynkach dla bydła
Utrzymanie prawidłowego mikroklimatu w budynku inwentarskim jest jednym z podstawowych warunków właściwego chowu i hodowli bydła, na który składa się: temperatura, wilgotność względna powietrza, wentylacja i prędkość powietrza, koncentracja gazów, stopień zapylenia. Parametry tych czynników powinny być utrzymane na poziomie nieszkodliwym dla zwierząt. Optymalna wilgotność względna powietrza w budynkach i pomieszczeniach inwentarskich powinna wynosić 60 - 80%. Również sprawnie działająca wentylacja zapobiega obniżeniu kondycji zdrowotnej zwierząt, a w szczególności zapadalność cieląt na schorzenia dróg oddechowych, które źle lub późno rozpoznane stają się powodem licznych powikłań i śmiertelności wśród zwierząt.

Wymagania dotyczące systemów utrzymania bydła określa Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie minimalnych warunków utrzymania poszczególnych gatunków zwierząt (Dz.U. Nr 167/poz. 1629 z 2003 r.).

Ogólne wytyczne wynikające z prawa budowlanego
Usytuowanie budowli rolniczych i projekt zagospodarowania działki lub terenu powinny być zgodne z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Szerokość zorganizowanych ciągów dojazdowych do budowli rolniczych powinna wynosić co najmniej 3 m. Budynki inwentarskie nie mogą (w myśl przepisów) bezpośrednio sąsiadować z budynkami mieszkalnymi, należy zachować odległość minimum 4 m od granicy działki, a w przypadku gdy budynek jest wyposażony w dach mogący rozprzestrzeniać ogień odległość ta powinna wynieść minimum 12 m. Budynki inwentarskie powinny zapewniać zwierzętom odpowiednią ochronę przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, być łatwe w czyszczeniu i dezynfekcji. Budynek inwentarski powinien spełniać następujące wymagania ewakuacyjne: wrota i drzwi powinny zawsze otwierać się na zewnątrz, odległość od najdalszego stanowiska dla zwierząt do wyjścia ewakuacyjnego nie powinna przekraczać 50m przy utrzymaniu ściółkowym zwierząt i 75 m przy utrzymaniu bezściółkowym.

Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 09.11.2004 r. W przypadku przedsięwzięć mogących znacząco pogorszyć stan środowiska naturalnego, wymagana jest ocena (raport) jej wpływu na środowisko. Zalicza się tutaj inwestycje związane z chowem lub hodowlą zwierząt w liczbie nie niżej niż 240 DJP, które wymagają sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko.